Tuşba Ziraat Odası

Vatan Hürriyet Ekmek

ZOBİS
ZOBİS
Tuşba Ziraat Odası > Sirküler Mektuplar

Sirküler Mektuplar

Gübre ve Gübreleme Nedir?

Unutulmamalıdır ki; Uygun gübreleme sağlıklı bitki demektir. Bu da bol ürün ve bol kazançtır!

Tarımsal üretimin artırılması için, toprak işlenmeli, ekilmeli, sulanmalı, hastalık ve zararlılarla mücadele edilmelidir. Bütün bu işlemlerin yanı sıra bitkiyi besleyici, üretimi artırıcı çarelere de başvurmak gerekir.

Bitkiler de insanlar ve hayvanlar gibi gelişmeleri için beslenmek zorundadırlar. Bitkiler besinlerinin büyük bir kısmını topraktan kökleriyle alırlar. Toprakta, yetiştirilen bitkilerin ihtiyacını karşılayacak miktarda besin maddesi yoksa, toprağa bitki besin maddeleri verilmesi gerekir. Toprağa besin maddeleri verilmezse, bir süre sonra besin maddelerinin eksilmesi nedeniyle üretim azalır. Yeterli ve kaliteli ürün alabilmek için bitkinin beslenmesi gerekir.Bitkisel üretimde, amaçlanan verimin ve kalitenin sağlanabilmesi için organik ve inorganik kaynaklardan yararlanılır.

GÜBRE NEDİR?                                                                                                          

Bitkilerin gelişmesini artırmak ve ürün miktarlarını çoğaltmak ve niteliklerini iyileştirmek amacı ile toprağa ve bitkiye uygulanan, içerisinde bir veya birkaç bitki besin maddesini bir arada bulunduran bileşiklere gübre denir.

Gübre içinde bulunan besin elementleri nelerdir?

  1. Makro (ana) besin elementleri;Azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt gibi toprakta ve bitki bünyesinde bol miktarda bulunan besin maddeleridir
  2. Mikro (iz) besin elementleri;Demir, bakır, çinko, mangan, bor, molibden v.b olarak sınıflandırılan, toprakta ve bitki bünyesinde çok az bulunmalarına rağmen bitki gelişmesinde makro besin maddeleri kadar etkili olan besin maddeleridir.

GÜBRELEME NEDİR?

Bitkisel üretimde amaçlanan verim ve kaliteye ulaşmak için içerisinde bir veya birden fazla bitki besin maddesi bulunan organik veya inorganik bileşiklerin toprağa veya doğrudan doğruya bitkiye verilmesidir. Gübrelemenin başlıca iki amacı vardır. Bunlar;

1- Toprakları bitki besin maddelerince zenginleştirmek,

2- Toprakların fiziksel ve biyolojik özelliklerini düzeltmek suretiyle yetiştirilecek bitkiye daha iyi bir gelişme ortamı sağlamaktır.

Doğru gübreleme için çevre ve toprak şartları iyi bilinmelidir. Gübrelemenin önemi yıllar geçtikçe daha iyi anlaşıldığından tüketimi günden güne artmaktadır. Ülkemiz tarım topraklarının eksik olan besin elementlerince zenginleştirilmesi için gübreleme gereklidir. Her yıl yüksek verimli bitki çeşitleri gelişmekte ve ayrıca her yıl bitki yetiştirildiğinden topraktaki besin maddeleri tükenmektedir.

Etkili bir gübre kullanımı ve gübrelemeden beklenen yararı sağlamak için toprakların bitki besin elementleri miktarı doğru olarak saptanmalıdır. önerilen gübrelerin doğru zamanda, doğru şekilde ve miktarda verilmesi sağlanmalıdır. Bu şekilde hem ürün artışı, hem bol kazanç ve çevre sağlığı bozulmamış olacaktır.

GÜBRELEMENİN YARARLARI NELERDİR?

  • Toprakların verim gücünü yükselterek, birim alandan daha yüksek verim alınır,
  • Ürünlerin kalitesi arttırılır
  • Toprakta verimliliğin sürekliliğini sağlanır ve kazanç sürekli hale getirilir,
  • Toprağın kimyasal yapısı, besin içeriği arttırılarak düzeltilir,
  • Toprakta mikroorganizma faaliyeti arttırılarak, toprağın verimliliği arttırılır,
  • Bitkilere daha iyi bir gelişme ortamı oluşturulur,
  • Topraktan çeşitli şekillerde uzaklaşan besinleri toprağa tekrar kazandırılır.

 ----------------------------------------------------------------------------------

TOPRAĞINIZI ELVERİŞLİ, ÜRÜNÜNÜZÜ BEREKETLİ KILIN 

Tarımda makineleşme ile normalde insan gücüyle yapılması uzun zaman alabilecek  işlerin kısa süre içinde ve kolayca yapılabilmesini sağlamıştır. Bir kaç basit örnek verelim;

Örneğin alan bakımından geniş arazilerin sürülmesi,gübrelenmesi yada  ekim için hazır hale getirilmesi insan gücüyle yapıldığında hem uzun zaman alır hemde yeterince özenli yapılmamış olur. Oysa aynı işlemler makinelerle yapıldığında daha kısa zamanda yapılır hemde ürünler daha verimli bir şekilde elde edilmiş olur.

Unutmayalım ki toprak da canlıdır. Her canlı gibi toprağın havaya, neme  ve ısıya ihtiyacı vardır. Tekniğine uygun olarak işlenmemiş tarladan; istediğimiz verimi değil, sadece toprağın verdiği kadarını alabiliriz. Toprağımızı tekniğine uygun olarak işlemek suretiyle ısı, nem ve havalanmayı sağlamanın yanı sıra, toprağın yapısının da düzeltilerek, bitki kök sisteminin gelişmesine ve yayılmasına uygun bir ortam hazırlanması da gerekmektedir.

Taban taşı oluşmuş bir toprağın kesiti Kültür bitkilerinin büyümesi, olgunlaşması ve meyve verebilmesi için toprağın elverişli olması gerekir. Toprağı elverişli bir hale getirebilmek ise uygun bir TOPRAK İŞLEME ile mümkündür. 

Toprak işlemenin amaçlarını özetleyecek olursak; Tohum yatağını hazırlamak, Yabancı ot kontrolünü yapmak Toprak yüzeyindeki bitki artıkları, anız ve ahır gübresinin gömülmesini sağlamak, Tarlayı sulamaya hazırlamak ve erozyonu kontrol etmektir. Bu amaçları gerçekleştirebilmek için değişik yapıda birçok TOPRAK İŞLEME ALETİ geliştirilmiştir. Toprak işleme aletlerini şöyle sınıflandırabiliriz;


1. Sınıf Toprak İşleme Aletleri

2. Sınıf Toprak İşleme Aletleri

-Pulluklar

-Çizeller

-Dip kazanlar

-Kültüvatörler

-Tırmıklar

-Toprak frezeleri

-Merdaneler

-Diğer aletler

 

*Pulluklar: toprağı parçalar çevirerek devirir, gevşetir anız ve yabancı otları toprağa gömer.
*Çizeller: Son yıllarda ülkemizde çok kullanılmaya başlanmışlardır. Toprağı devirmeden işlerler. Toprağı derin olarak çizdikleri için aynı zamanda dipkazanın görevini de yapmış olurlar. Bunun yanısıra pulluk kullanımını iyice azaltmışlardır. Çiftçilerimiz tarafından üç bacak, yedi bacak gibi ayak sayıları ile adlandırılırlar.
*Dipkazanlar; Bazı toprak ve iklim şartlarında her yıl aynı derinlikte işlenen toprak katının hemen altında kalınlığı 8-10 cm. ye varan su geçirmez sert bir tabaka oluşur. Taban taşı denilen bu tabakanın oluşmasıyla toprakta suyun, alt katmanlarına sızması zorlaşır ve bitkinin kök gelişimini engeller. Dolayısıyla toprağa düşen yağmur ve kar sularının toprağın alt katlarında süzülmesini zorlaştırarak suyun toprak yüzeyinden akıp gitmesine ve erozyona sebep olur. Bu nedenle taban taşının belirli aralıklarla kırılması gerekir. Bu iş dipkazan denilen özel gövdeli pulluklarla yapılır.
* kültüvatörler; toprağı yırtarak kabartmak, parçalamak, havalandırmak, yabancı otları kesip köklerini yüze çıkarmak, mineral gübreleri karıştırmak ve anız bozmak gibi amaçlarla kullanılırlar.
*Tırmıklar;Tarla yüzeyini işlerler. En çok hafif ve orta ağırlıktaki topraklarda kullanılırlar. Tarla yüzeyini kabartır, kaymak tabakasını kırar, yabani otları söker ve tohum yatağının hazırlanmasını sağlarlar.*Toprak Frezesi;Bu aletin kullanma amaçlarını şöyle sıralayabiliriz;- Toprağı yüzeysel olarak kabartır, ufalar ve karıştırır.

- Tarla yüzeyindeki otları ve sapları keser, toprağı homojen bir şekilde karıştırır.

- Pullukla işlenmiş toprağı da işler ve ekime hazır hale getirir. Özellikle bağ ve bahçe işlerinde çok kullanışlıdır.

- İkinci üründe toprağın hazırlanmasını, sapların toprağa karıştırılmasını sağlar.

Mibzerle ekim işlerinde ve özellikle kombinasyon olarak kullanılmakta, ayrıca şerit vari toprak işleme yapmaktadır.

*Merdaneler; Toprak keseklerini parçalayıp ufalttıkdan sonra gevşek olan toprağı bastırarak toprakla tohumun temasını artırır ve dolayısıyla çimlenmeye yardım eder. Traktöre çekili ya da askılı olarak bağlanarak yüzücü pozisyonda çalışırlar.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

SULAMA NEDİR?

Sulama genel olarak bitkinin gelişimini sürdüre bilmesi için gerekli olan su miktarının doğal yollarla karşılanmayan kısmının çeşitli biçimlerde toprağa verilmesi olarak tanımlanır.

DAMLA SULAMA NEDİR?

Bitki gelişimi için gerekli olan suyun belirli bir boru sistemi ile taşınıp damlatıcı(drip ) adı verilen araçlarla bitki kök bölgesine damlalar halinde uygulanmasıdır.

Amaç: Bitkinin kullandığı suyu istenirse bitki besin maddeleriyle birlikte aşırı bir su isteği yaratmadan vermektir.

BİTKİ TOPRAĞA NEDEN İHTİYAÇ DUYAR

Bitki toprağa iki nedenle ihtiyaç duyar.

  1. Tutunur
  2. Beslenmesini topraktan sağlar

Bitki, besin maddelerini alabilmesi için, suyu kullanmak zorundadır. Ancak bitki bu suyun toprakta yeterli miktarda ve sürekli olmasını ister.

Gereğinden fazla verilen veya saatlerce akıtılan su, çare değildir.

Suyun ihtiyacından çok ya da az olması, kalitenin ve verimin düştüğü andır.

Ayrıca bolca verilen su, gübrelerin bitkinin alamayacağı derinliğe inip kaybolmasından başka bir işe yaramaz.

Başarılı ve verimli bir bitkisel üretim için bitki kök 
bölgesinin sürekli tarla kapasitesi durumunda tutulması   gerekmektedir.

Bunun tek yolu da, damla sulamadır.

Damla Sulamanın Avantajları;

  • Bitkilerin toprak üstü organları ıslatılmadığından bitki hastalık ve zararlılarının gelişmesi önlenmektedir.
  • Arazinin yalnızca belirli bir bölümü ıslatıldığından sulama suyu ihtiyacı azdır ve kısıtlı su kaynağının olduğu alanlarda geniş alan sulanabilir.
  • Toprak ıslatılan bitki tarafından gölgelendiğinden toprak yüzeyindeki buharlaşma dolayısıyla bitkinin su tüketimi daha azdır.
  • Bitki kök bölgesinde devamlı ve düşük gerilimle tutulan nem ortamı sağlandığından, suyu topraktan fazla enerji harcamaksızın alır. Bu ise ürün artışı sağlayan önemli faktörlerden biridir.
  • Besin maddeleri bitkinin ihtiyaç duyduğu zamanda sulama suyuyla birlikte bitki köklerinin geliştiği ortama verildiğinden gübreden en iyi şekilde yararlanılır.
  • Bitki sıraları arasında ıslatılmayan kuru alan kaldığından sulama sırasında bile bazı tarımsal işlemler kolaylıkla yapılabilir.